Gegevens
Type: Stalen Tjalk (zeilschip)
Bouwjaar: 1909 in IJlst gebouwd voor Pieter Wissel
Oorspronkelijke naam: ‘Verandering’
Afmetingen: 20,20 x 4,49 meter (l x b) volgens meting van 18-1-1918
Tonnage: 73,456 ton
Eigenaar: Jan Jacob (Jan) van Zoelen (1900)
Documenten: 401-0001 Verandering (Scheepsmetingsdienst) en
401-0002 Verandering (Maritiem Historische Databank)
401-0003 Watergeus (Scheepsmetingsdienst)
401-0004 Watergeus (Maritiem Historische Databank)
Historie
- In 1927 trouwt Johanna Maria (Jo) de Leeuw van Weenen, oudste kind van Pieter en Elizabeth de Leeuw van Weenen, in Vreeswijk met Jan Jacob (Jan) van Zoelen. In 1930 wordt in Amersfoort de oudste dochter Janny geboren en in 1937 in Leiden de tweede dochter Bep. Jan is bouwkundige en het jonge gezin moet regelmatig verhuizen vanwege de projecten waar Jan voor werkt.
- In 1939 heeft het gezin heeft weer eens een verhuizing voor zich en ontstaat het plan om een woonschip te bouwen. Op 4 september koopt Pieter (Piet) de Leeuw van Weenen, op verzoek van zijn schoonzoon Jan, de stalen tjalk ‘Verandering’. De tjalk is in goede staat en heeft de juiste afmetingen voor een woonschip. Jan tekent de plannen en timmert ook zelf vele uren aan het nieuwe onderkomen. Het schip krijgt de naam ‘Watergeus’.
- In 1941 wordt de Watergeus naar Uitgeest gesleept en vindt daar een ligplaats in de gemeentehaven. Jan is namelijk benoemd tot bouwkundig opzichter bij het Provinciaal Electriciteitsbedrijf Noordholland (het P.E.N.). Hij werkt in IJmuiden en dat is op fietsafstand van Uitgeest.
- Voorjaar 1944 moet de hele buurt rondom de haven van Uitgeest evacueren. De Watergeus wordt over het Alkmaardermeer naar Akersloot gesleept naar een ligplaats aan het erf van een boerderij. Bep kan in Akersloot naar de lagere school. Janny logeert dan bij goede vrienden in Beverwijk en gaat daar naar de Mulo.
- Voorjaar 1945 mag het schip weer terug naar Uitgeest. Op het oude vertrouwde plekje in de gemeentehaven wordt de bevrijding van de tweede wereldoorlog gevierd.
- Na de oorlog werkt Jan ruim een jaar in Roozendaal bij het “wederopbouwbureau” en komt alleen in de weekenden naar huis. Daarna krijgt hij de opdracht om de lagere school in Uitgeest te herbouwen, gevolgd door een vaste aanstelling als gemeente-architect. Zo blijft de Watergeus in Uitgeest.
- Ca 1948 gaat de Watergeus nog voor een grote onderhoudsbeurt naar de werf in Wormerveer.
- In 1949 wordt het schip verkocht en verhuist het gezin naar een huis in de Burgemeester Van Nienesstraat in Uitgeest.
Aanvulling
- In document ‘Woonark Watergeus’ (999-0015) beschrijft dochter Bep van Zoelen haar herinneringen aan de tijd dat ze als gezin op de Watergeus woonden en ze documenteert dat met een groot aantal foto’s.
- Na de verkoop in 1949 komt de Watergeus in de Sixhaven in Amsterdam-Noord te liggen. Vele jaren later zien familieleden haar liggen in Groningen. In 2004 gaan Bep en haar echtgenoot Cor op onderzoek uit en worden ze door de toenmalige bewoners spontaan uitgenodigd om een kijkje aan boord te nemen.
Ligplaatsen
